Op dinsdag 23 oktober vond het debat plaats over de begroting voor 2013 van de Gemeente Zeist. Ondanks de moeilijke financiële tijden is het college er in geslaagd een goede en sluitende begroting neer te leggen. Zeist is financieel in controle. Natuurlijk zijn er een aantal risico's, maar op dit moment is er voor Zeist geen reden voor ingrijpende bezuinigingen.

Dit terwijl we vorig jaar gelden hebben vrijgemaakt voor mensen aan de onderkant van de participatieladder en we doorgaan met het verder verduurzamen van de gemeente. Er zijn weinig gemeenten in Nederland die ons dit nadoen. Alle reden dan ook voor lof voor de begroting. Natuurlijk zijn er ook een aantal kanttekeningen.

Overigens vond tijdens de behandeling een boeiend, meer ideologisch getint debat debat plaats tussen GroenLinks, PvdA en VVD over wat je nu wel/niet moet regelen als overheid. Een debat dat in de komende periode zeker een vervolg gaat krijgen.

Onderstaand vindt u de tekst, zoals uitgesproken door fractievoorzitter Frank Dirkse bij de beschouwingen

Beschouwing GroenLinks bij begroting 2013

Het zijn financieel roerige tijden. Er is veel te doen over de steun aan de Zuidelijke Europese Lidstaten van de EU, we hebben een kabinet zien vallen, er kwam een Lenteakkoord, vervolgens verkiezingen en een formatie; waarbij nu al duidelijk is dat de rijksbegroting van 2013 anders zal worden ingevuld dan in het Lenteakkoord. Afgelopen week kwam er een voorstel voor een wijziging van het belastingstelsel en werd bekend dat de schulden van de gemeenten in de miljarden lopen.

En te midden van al die financiële turbulentie stellen we in Zeist de begroting voor 2013 vast. Een verstandige -sluitende- begroting waar menig gemeente een voorbeeld aan kan nemen. In deze begroting wordt voortgeborduurd op de uitkomsten van de bezuinigingsdialoog.

Als we de begroting langs onze meetlat van groen en sociaal leggen dan stemt deze begroting tot tevredenheid. Ondanks alle financiële tegenwind blijft ons minimabeleid op een fatsoenlijk niveau, juist nu er steeds meer mensen op zijn aangewezen. Er wordt niet, zoals in veel andere gemeenten, fors bezuinigd op het voorzieningenniveau en we houden dat ook voor iedereen bereikbaar .

Hetzelfde geldt ook voor de arbeidsmarkt en participatie: in Zeist schrijven we niemand af. De voorschoolse taaleducatie, het in stand houden van alcohol- en overgewichtpreventie en de succesvolle opzet van het Centrum voor Jeugd en Gezin zijn hier een paar voorbeelden van.

Wat betreft het groen zijn wij zeer verheugd dat we een aanvang gaan maken met een groenfonds; voor een groene gemeente onontbeerlijk. Eigenlijk is het te gek voor woorden dat dit er nu pas komt. Na de verduurzaming van het zwembad en het gemeentehuis wordt er nu werk gemaakt voor de verduurzaming van sportaccommodaties. Een deel van de zogenaamde coalitiegelden zal voor dit doel aangewend worden. Een goed voorbeeld hoe je incidenteel geld structureel kan maken. En daarbij snijdt het mes aan twee kanten: winst voor de portemonnee én winst voor het klimaat.

Wat GroenLinks betreft zou meer incidenteel geld op deze wijze aangewend moeten worden. In het raadsvoorstel wordt na het sluitend maken van 2013 een groot bedrag apart gehouden voor mogelijk te verwachten tegenvallers. Je zou dit bedrag, of een deel ervan, ook in kunnen zetten om een versnelling te realiseren in het verbeteren van de energiehuishouding van sport- en onderwijsvoorzieningen. Dat werkt óók op lange termijn: de kosten zullen structureel lager worden en de belasting van het klimaat ook. Graag nodigen wij andere fracties uit om samen voorstellen in deze richting uit te werken.

Dan is er het prachtige natuurproject Hart van de Heuvelrug. De groene natuurwinst is bij dit project al grotendeel genomen, maar het wordt steeds moeilijker om financieel quitte te gaan draaien. Hoe gaan we om met een mogelijk verlies ?

Gaan we tegen de mogelijkheden van de markt in en koste wat kost op zogenaamde “verdienlocaties” bouwen – waarbij de financiële risico’s mogelijk nóg verder toenemen? GroenLinks lijkt dit een heilloze weg. We zullen samen met de partners de balans op moeten maken, en mogelijk ons financiële verlies moeten pakken en daar middelen voor moeten reserveren. Het is spijtig dat het project uiteindelijk financieel niet kostendekkend blijkt, maar een volgende generatie zal hier op terugkijken als een waardevolle investering in een groener en duurzamer Zeist.

Een andere belangrijke vraag die op ons afkomt, betreft de woonmarkt die muur en muurvast zit. Om deze weer op gang te brengen is vooral duidelijkheid uit Den Haag nodig. We hopen dat men daar de moed heeft om met heldere plannen te komen, zodat er weer een stip op de horizon verschijnt en de spelers op de woonmarkt weten waar ze aan toe zijn, nu en in de toekomst. Met slappe compromissen komen we niet verder, óók niet als gemeente. Het project Kerckebosch heeft ook last van de problemen op de woningmarkt. Dit vraagt niet alleen om een slagvaardige aanpak, maar ook om voldoende flexibelheid, om zo adequaat op de veranderende omstandigheden in te kunnen spelen, zonder daarbij het uiteindelijke doel en de mensen uit het oog te verliezen.

Op lokaal niveau kunnen we dingen doen om mensen zoveel mogelijk te faciliteren: om bijvoorbeeld zoveel mogelijk belemmeringen weg te nemen bij de verduurzaming van de woningvoorraad. Er zijn al tal van kleine initiatieven in verschillende buurten van Zeist, maar het gaat ook om de woningcomplexen van de corporaties. Bij duurzaamheid hebben we deze ‘nabijheid’ hard nodig om onze lange termijn doelen voor het bereiken van een energieneutrale gemeente te behalen. Daar is de routekaart Zeist Zero 2050 voor opgezet. Belemmeringen wegnemen, stimuleren en goede voorbeelden laten werken; het faciliteren van initiatieven van het bedrijfsleven én van burgers zijn de hoofdwegen die daarin vermeld staan. Initiatieven als Repair Café kunnen we in Zeist verwelkomen, dit initiatief van Transition Towns, onder het motto “weggooien mooi niet” laat zien dat sociaal en duurzaam heel goed hand in hand kunnen gaan.

Het compenseren van belemmeringen en hierin faciliteren geldt overigens ook als belangrijk uitgangspunt bij de participatie van mensen. In brede zin; zowel wat betreft de participatie aan de samenleving, waaronder de arbeidsmarkt, als belemmeringen die mensen met een beperking - in welke zin dan ook- in hun dagelijks leven ervaren. De brede sociale visie is in de begroting voor de sociale onderwerpen het kader. De eerste aanzet is gemaakt en wordt in 2013 verder uitgewerkt met een integrale insteek om mensen te laten deelnemen aan werk, sport, cultuur of gewoon een kopje koffie drinken. Toegankelijkheid zal daarbij een speerpunt moeten worden, daarin valt er ook in Zeist nog steeds een wereld te winnen.

Hier in Zeist is GroenLinks trots op wat we met onze coalitiepartners neerzetten; op sociaal niveau, op het steeds duurzamer en groener worden van het gemeentebeleid, op de mogelijkheden tot participatie die mensen in onze gemeente geboden krijgen en op de solide financiële huishouding van de gemeente. Daarvoor zullen wij ons ook in de komende tijd blijven inzetten, om zo Zeist steeds socialer en groener te maken en gelijke kansen te creëren voor iedereen.

Fractie van GroenLinks Zeist, 23 oktober 2012