Het verkiezingsprogramma is vastgesteld door de Algemene Ledenvergadering van de afdeling Zeist van GroenLinks. In het verkiezingsprogramma staat wat GroenLinks graag wil verwezenlijken in de komende periode. Het vormt de basis waarop de raadsleden hun werk doen in de Gemeenteraad. Daarnaast is het ons vertrekpunt voor onderhandelingen om tot een coalitieakkoord te komen.

.

 

Verkiezingsprogramma 2006-2010

Duurzaam Sociaal

1. De gemeente

Voor een gemeente waar je terecht kunt

De rol van de gemeente

De gemeentelijke organisatie is er in de eerste plaats voor de inwoners in Zeist. Samen met de raad en het college zorgt de gemeente ervoor dat er goede basisvoorzieningen zijn in Zeist zoals voldoende recreatie- en sportmogelijkheden, onderwijsvoorzieningen, groen, zorg, woningen, winkels en instellingen als kinderboerderij, bibliotheek, de bus en culturele instellingen. Soms voert de gemeente dit zelf uit, bijvoorbeeld bij de sociale dienst, maar steeds vaker zijn het gesubsidieerde instellingen of marktpartijen die het werk doen. In alle gevallen is het belangrijk dat de gemeente zich verantwoordelijk blijft voelen voor het (voort-)bestaan van basisvoorzieningen, ook al is ze zelf geen uitvoerder meer. Dat kan door instellingen te controleren en in overleg te blijven. Dit kan ook door kritisch te zijn ten opzichte van projectontwikkelaars en commerciële partijen.

GroenLinks pleit ervoor voor dat:
  • De gemeente de regie houdt over de basisvoorzieningen in Zeist.

Communicatie met de burger

GroenLinks denkt dat de communicatie tussen de burger en de gemeente beter kan. Vaak weten inwoners niet op tijd van de plannen van de gemeente af of is het hen niet duidelijk wanneer en hoe ze invloed kunnen uitoefenen op die plannen. Voor veel individuele bewoners is onduidelijk wat precies hun rechten zijn en hoe ze een beroep kunnen doen op sociale voorzieningen zoals de huurtoeslag. Niet iedereen heeft Internet en veel mensen blijven aangewezen op papieren folders en mondelinge informatie via de publieksbalie. De Algemene Plaatselijke Verordening zou veel duidelijker kunnen. Brieven aan de gemeente worden nog te vaak niet binnen de toch al ruime termijn van 8 weken beantwoord.

GroenLinks wil:
  • helderheid voor inwoners over mogelijkheden en grenzen van inspraak;
  • actievere informatievoorziening (folders, website, publieksbalie) over rechten en plichten voor de inwoners van Zeist;
  • tijdige (binnen 6 weken) beantwoording van brieven; een snellere klachtenafhandeling.

De gemeente als werkgever

De gemeente is ook werkgever. GroenLinks wil dat de gemeentelijke organisatie zoveel mogelijk een afspiegeling vormt van de verschillende groepen in Zeist. Het gezicht van de gemeente mag meer kleur krijgen. De organisatie van de gemeente kost veel geld. GroenLinks vindt dat de gemeente zorgvuldig om moet gaan met haar geld. De huidige fractie vindt dat veel tijd en geld wordt gestoken in nota’s en plannen die vervolgens niet uitvoerbaar blijken te zijn. Redenen hiervoor zijn bijvoorbeeld dat:

- de plannen niet concreet genoeg zijn; - het draagvlak ontbreekt; - ze financieel niet haalbaar zijn.

Dit kan volgens GroenLinks efficiënter. Dit vraagt om een transparantie; inzicht krijgen in de besteding van het geld en efficiënt omgaan met de financiën binnen de ambtelijke organisatie.

Standpunten:
  • Het personeelsbestand van de gemeente moet een afspiegeling zijn van onze bevolkingsopbouw.
  • Bij bezuinigingen wordt eerst gekeken naar de mogelijkheden voor bezuinigingen binnen de ambtelijke organisatie, voordat maatschappelijke instellingen worden gekort

Gemeentelijke belastingen

Verhoging van gemeentelijke belastingen zoals de Onroerend Zakenbelasting (OZB) eigenarendeel is voor GroenLinks bespreekbaar als daar duidelijk zichtbare verbeteringen tegenover staan. Zo zou het geld gebruikt kunnen worden voor verbetering van de zorg, van de verkeersveiligheid, de sportvoorzieningen of het groenonderhoud. Voor de andere tarieven geldt dat er goede kwijtscheldmogelijkheden moeten blijven bestaan.

  • Uitgangspunt bij gemeentelijke belastingen voor GroenLinks is: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten.

Samenwerking met andere gemeenten

GroenLinks staat positief tegenover samenwerking met verschillende gemeenten in zogenaamde gemeenschappelijke regelingen zoals het Bestuur Regio Utrecht (BRU), de Regionale Sociale Dienst en de Sociale Werkvoorziening Zeist. Sommige problemen zijn immers alleen regionaal op te lossen en kunnen samen voordeliger aangepakt worden. De besturen van deze samenwerkingsverbanden zijn niet direct gekozen door de inwoners. Toch maken ze meer en meer eigen beleid. GroenLinks zal zich inspannen om binnen het BRU ook de geluiden van de raadsminderheid in de discussie te laten doorklinken.

Groenlinks wil:
  • GroenLinks wil zich inspannen om binnen het BRU en andere
  • samenwerkingsverbanden ook de geluiden van de raadsminderheid in de discussie te laten doorklinken.
  • Om de inbreng van Zeist in gemeenschappelijke regelingen te verzekeren
  • beleidsvorming bij de eigen gemeente houden.

 Open politiek

In de huidige periode is er een begin gemaakt met de invoering van een nieuwe bestuursvorm, het duale stelsel. Dit had tot doel de burgers meer te betrekken bij het bestuur van de gemeente en het lokale bestuur te verlevendigen met meer discussie en debat. De raad stelt kaders (wat moet er gebeuren en wat mag dat kosten) en controleert hoe het college bestuurt en uitvoert. De lokale rekenkamer speelt daarbij een belangrijke rol met onderzoeken over bijvoorbeeld het parkeerbeleid, de subsidieverstrekking, de reorganisatie van de gemeente. De huidige raadsperiode is duidelijk een overgangsperiode, waarin we al veel geleerd hebben. De komende periode zal er meer aandacht nodig zijn om het werken in het duale stelsel te verbeteren. Vooral de controlefunctie van de Raad en het verantwoording afleggen door het College moeten worden verbeterd. Ook de vergaderingen van de raad kunnen interessanter worden voor burgers.

GroenLinks wil:
  • Een sterke rekenkamer;
  • Dat doelstellingen in de begrotingsposten en raadsvoorstellen specifieker worden omschreven en beter meetbaar (controleerbaar) worden gemaakt;
  • Meer wijk-werkbezoeken van de raad;
  • Evaluatie van de manier waarop de raad nu vergadert en experimenten met andere vormen van vergaderen om de politiek aantrekkelijker te maken voor de inwoners van Zeist;
  • Een sterk jongerenplatform.

 

2. Wonen in Zeist

Een betaalbare en goede woning voor iedereen

Woningnood

Iedereen heeft recht op een betaalbare en goede woning. We hebben in Zeist en in de regio een groeiend tekort aan woningen. In 2004 stonden zo’n 2000 doorstromers en 3500 starters in Zeist ingeschreven en was er een wachttijd van 9 jaar voor doorstromers en een dikke 4 jaar voor starters. Ook op regionaal niveau bestaat er een groot tekort aan woningen. Regionaal zijn daarom afspraken gemaakt om zich extra in te spannen voor meer woonruimte. Dat geldt zeker voor de uitbreiding van het aantal sociale huurwoningen. 

De huidige gemeentelijke plannen spreken van maximaal 200 nieuwe woningen per jaar. GroenLinks ziet dit aantal als minimum. Daarvan moet minstens een derde gerealiseerd worden in de prijsklasse waarbij de bewoners nog een huurtoeslag kunnen krijgen.

Standpunten:
  • GroenLinks maakt zich sterk voor de bouw van minstens 800 woningen in de komende raadsperiode, waarvan een derde met huren beneden de huurtoeslaggrens en een derde in de categorie overige huur- en betaalbare koopwoningen;
  • GroenLinks is voorstander van een regionaal woningbeleid, waarin Zeist 10% van de regionale behoefte aan sociale woningbouw voor haar rekening neemt.

Herstructurering

Een aantal wijken van Zeist heeft een grondige opknapbeurt nodig, zoals de Vogelwijk, Kerkebosch en Vollenhoven. Voor delen van de wijk Vollenhoven moeten plannen ontwikkeld worden. Deze moeten een antwoord geven op de knelpunten is het samenleven van de bewoners. Hiervoor kan het nodig blijken dat (delen van) de hoogbouw gesloopt worden of voor een andere doelgroep of leeftijdscategorie geschikt gemaakt worden. GroenLinks vindt het belangrijk dat samen met de bewoners gewerkt wordt aan maatregelenom de wijken een kansrijke toekomst te geven. Nogal wat oudere (huur)huizen daar voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd. Dat kan worden opgelost door renovatie, maar soms is sloop noodzakelijk en is nieuwbouw de beste oplossing. Bij de keuze voor sloop en nieuwbouw in plaats van renovatie moet de zorg voor betaalbare kwalitatief goede huurwoningen op langere termijn centraal staan.

  • Bij herstructureringsprojecten zal er minstens eenzelfde aantal huizen in de sociale sector moeten worden teruggebouwd.

Actief grondbeleid

De gemeente kan met actief grondbeleid de voorwaarden scheppen om een doelmatig volkshuisvestingsbeleid te voeren. Alle mogelijkheden om een actief grondbeleid te realiseren zullen moeten worden ingezet, inclusief de mogelijkheden tot voorkeursrecht (recht van eerste koop) van de nieuwe nota Ruimte. Hierdoor kan op een goede manier grond verworven worden en wordt speculatie voorkomen.

GroenLinks staat voor:
  • een actief grondbeleid om de gemeente in staat te stellen een doeltreffend volkshuisvestingsbeleid te kunnen voeren.

De wijk

De bewoners van Zeist moeten zich echt betrokken kunnen voelen bij hun wijk. Door wijkgericht te werken en door het toekennen van wijkbudgetten kan de gemeente deze betrokkenheid stimuleren en faciliteren. Bewoners en bewonersorganisaties moeten in een vroeg stadium betrokken worden bij de plannen van de gemeente voor hun wijk. GroenLinks is een voorstander van een wijkcentrum dat meer functies verenigt, zoals een gezondheidscentrum, een wijkwinkel, kinderopvang en buurthuis. De open wijkschool of ook wel bredeschool kan volgens GroenLinks hierin een rol spelen. Onderwijs- zorg- en welzijnsinstellingen werken hierin samen om kinderen en ouders te ondersteunen. Een wijkcentrum kan buurthulpgroepen coördineren en kan doorverwijzen naar centrale ondersteuning bij vragen waar gespecialiceerde kennis bij nodig is.

GroenLinks wil:
  • Het wijkgericht werken voortzetten;
  • Kansen benutten om Brede Scholen op te richten;
  • Kansen benutten om multifuctionele wijkcentra op te richten.

Tolerantie

GroenLinks streeft naar een samenleving waarin iedereen meedoet en waar voor iedereen plaats is. Waar ieders rechten worden beschermd en waar misdaad, ‘ kleine criminaliteit’, discriminatie en geweld worden bestraft. De tolerantie tussen verschillende groepen in Zeist staat soms onder druk. Mensen worden door internationale ontwikkelingen en door berichtgeving in de media bang. Tolerantie is juist nù meer nodig dan ooit om de integratie van migranten in de Zeister samenleving te doen slagen. In gesprek blijven met elkaar en elkaar kennen is daarbij een goed middel tegen angst.

  • Groenlinks wil dat de gemeente ontmoetingen initieert en faciliteert tussen wijkbewoners met verschillende godsdienstige en culturele achtergrond.

Veiligheid

Criminaliteit en (het gevoel van) onveiligheid vormen een groot probleem. Om hier echt iets aan te doen, moet er op verschillende fronten veel gebeuren. Eenzijdige nadruk op handhaving door meer politie kan de problemen niet oplossen. GroenLinks wil meer aandacht voor het voorkomen van problemen. Dat begint met preventie en voorlichting, door bewoners met elkaar in contact te brengen en hun daadwerkelijk invloed op hun omgeving te geven. Dat heeft ook te maken met een veilige inrichting van de woonomgeving met een combinatie van wonen, bedrijvigheid en winkels. Kwetsbare groepen verdienen extra bescherming. Huiselijk geweld en eerwraak moeten worden aangepakt. Ouderen moeten zich veilig op straat durven begeven. Speciale aandacht dient uit te gaan naar de migrantenjongeren die tussen wal en schip dreigen te vallen en daardoor in de criminaliteit belanden.

Daarom wil GroenLinks:
  • Goede afspraken tussen woningcorporaties, politie, welzijnsorganisaties en bewoners over een actief toezicht op naleving van regels en bestrijding van overlast
  • Extra aandacht van de politie voor geweld tegen kwetsbare groepen, zoals (allochtone) vrouwen, ouderen en migranten jongeren.
  • Ondersteuning van gerichte activiteiten, zoals de Marokkaanse vaderraad, voor en met migrantenjongeren en hun ouders.

 

3. Bedrijvigheid in Zeist

Het centrum

Het centrum van Zeist staat ter discussie: het is ongezellig, er staan winkels leeg en de aantrekkingskracht voor de regio zou verminderen. GroenLinks vindt dat er te eenzijdig nadruk wordt gelegd op de regionale winkelfunctie van het hart van Zeist. We willen het centrum van Zeist vooral ontwikkelen voor de inwoners van Zeist zelf. Daarbij kunnen winkelen, recreëren, wonen en werken zoveel mogelijk gemengd worden. De concurrentieslag met Veenendaal en Amersfoort wat betreft winkelen, hoeft van GroenLinks niet gewonnen te worden ten koste van de eigen winkeliers en inwoners. Er is zoveel meer mogelijk dan de nu voorgestelde uitbreiding van het winkelgebied en de afbraak van de Klinker (bibliotheek en muziekschool).

Het aantrekkelijk maken van het centrum kan bijvoorbeeld door het doorgaande autoverkeer daar te weren, het winkelgebied van de Slotlaan autovrij te maken en het huidige Marktplein door selectieve bebouwing intiemer te maken. De Slotlaan kan ook gebruikt worden voor de weekmarkt. De Steynlaan moet de kans behouden om zich verder te ontwikkelen tot de unieke winkelstraat die ze aan het worden is. De leefbaarheid in het centrum kan bevorderd worden door de woonfunctie te versterken en de publieksfunctie van de gemeente in het centrum te plannen, bijvoorbeeld op het terrein van Stinkens aan de Antonlaan of op het Marktplein). De Klinker kan daar heel goed ingepast worden. Het gebruik van het huidige gemeentehuis kan dan beperkt worden tot ceremoniële en bestuurlijke functies. De omgeving van de Dorpsstraat kan verder ontwikkeld worden op het gebied van wonen, cultuur en recreatie.

GroenLinks wil:
  • Bij de ontwikkeling van het centrum wonen, winkelen en werken voor de eigen bevolking voorop zetten;
  • De Klinker behouden.

Bedrijven en werkgelegenheid

Zeist heeft vooral werkgelegenheid in de zorg en de dienstverlening. Veel werknemers wonen buiten Zeist. Dit geeft verkeersoverlast: er staan ‘s ochtends files voor Zeist. GroenLinks streeft ernaar dat er zo min mogelijk woon-werkverkeer is. Dit stelt eisen aan zowel het soort werkgelegenheid als aan het aantal woningen. Kleine bedrijfjes die werken aan huis zouden een bijdrage kunnen leveren aan de oplossing van dit probleem. Afspraken over vervoersmanagement bij grote bedrijven als PGGM kunnen verkeersoverlast tegen gaan. Er is in Zeist veel werk voor hoger opgeleiden. Juist werk voor lager opgeleiden is minder voor handen. GroenLinks wil bedrijven in Zeist die schoon werken en die verschillende soorten werkgelegenheid bieden, liefst ook voor lager opgeleiden. Daarbij zitten we niet te wachten op extra kantoren of bedrijventerreinen. Er staan nog steeds kantoren leeg in Zeist, die wellicht voor woningbouw herbestemd zouden kunnen worden. Veel oude bedrijventerreinen kunnen na een opknapbeurt opnieuw gevitaliseerd worden, zoals het Dijnselburgterrein.

GroenLinks is er voorstander van om bedrijven die in een woonbuurt liggen en overlast geven te verplaatsen naar een bedrijventerrein. Het standpunt van de stichting van de autoboulevard in Huis ter Heide, die ijverde voor de verplaatsing van slechts 1 of 2 autobedrijven uit het centrum van Zeist, wees GroenLinks echter af, omdat hier de kosten in geld en natuur niet opwegen tegen het uitplaatsen van 1 autobedrijf.

Standpunten:
  • GroenLinks is voor het verplaatsen van milieuhinderlijke bedrijven uit woonwijken;
  • Bij verplaatsing van milieuhinderlijke bedrijven wil GroenLinks per geval een goede kosten-baten afweging maken;
  • Pas op de plaats voor de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen.

 

4. Sociaal en solidair

Niet naast elkaar maar met elkaar

Sociaal beleid

De nieuwe Wet Werk en Bijstand verlangt dat mensen die werkloos zijn zo snel mogelijk weer aan de slag gaan. Op zich is dit een goede zaak. Het hebben van betaald werk geeft inkomen en zelfvertrouwen; het emancipeert en maakt economisch onafhankelijk. Bij de begeleiding naar werk zijn jongeren speerpunt voor GroenLinks. Het is niet acceptabel dat jongeren de school vroegtijdig verlaten en geen werk, stage of opleiding doen. Daarnaast moet iedereen die een beroep doet op de bijstand altijd actief geholpen worden bij het vinden van passend (vrijwilligers-) werk. Eigen inbreng in de keuze voor een reïntegratiebureau of een eigen persoonsgebonden budget is daarbij belangrijk. Ook voor mensen die wat meer afstand tot de arbeidsmarkt hebben maar wel gemotiveerd zijn, moet een reïntegratietraject mogelijk zijn. Nu komt deze groep volgens GroenLinks nauwelijks aan bod. Mensen die onmogelijk kunnen solliciteren, omdat ze mantelzorger zijn of alleenstaand ouder van kinderen onder de 12 jaar, moeten echter ontheffing van de sollicitatieplicht kunnen krijgen.

Standpunten:
  • Voor jongeren tot 23 jaar zonder werk moet er een sluitende aanpak komen van werk, stage en/of opleiding;
  • Er moeten meer keuze mogelijkheden komen in het te volgen reïntegratietraject;
  • Gemotiveerde mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt krijgen ook de kans om een reïntegratietraject te volgen;
  • Voor alleenstaande ouders met kinderen onder de 12 jaar moet er rekening worden gehouden met een beperkte beschikbaarheid op de arbeidsmarkt van 4 dagdelen per week;
  • Om werken voor alleenstaande ouders met kinderen onder de 12 jaar beter mogelijk te maken, zorgt de gemeente voor voldoende kinderopvang met een hoge kwaliteit.

De minima

Mensen met een laag inkomen moeten door de gemeente zoveel mogelijk in staat gesteld worden om aan het maatschappelijke leven deel te nemen. Daarvoor is een goed minimabeleid noodzakelijk. Steeds meer mensen doen een beroep op bijzondere bijstand of schuldhulpverlening. Juist voor deze mensen verwacht GroenLinks dat de gemeente actief voorlichting geeft en zorgt voor een minimum aan bureaucratische rompslomp. Het geld dat beschikbaar is bij de gemeente voor bijzondere bijstand zal volledig uitgegeven moeten worden voor dit doel. Ook kan de Zeist-pas beter benut worden door op veel meer winkels en diensten korting te geven via deze pas. In de nieuwe Regionale Sociale Dienst wil GroenLinks een cliëntenraad die een volwaardig platform is waarbij de gemeente laat zien dat zij de mensen serieus wil betrekken bij de totstandkoming en uitvoering van beleid dat hen direct aangaat.

Voor GroenLinks zijn dit de actiepunten:
  • De nieuwe Regionale Sociale Dienst werkt snel, informeert de klant actief en werkt met een minimum aan bureaucratische rompslomp;
  • Geld voor bijzondere bijstand wordt ook alleen daaraan uitgegeven;
  • De Zeist-pas geldt in meer winkels en instellingen;
  • Er komt een volwaardige cliëntenraad voor de Regionale Sociale Dienst.

Zorg en welzijn

In 2006 wordt de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) ingevoerd. Deze wet kent aan de gemeente een belangrijke rol toe bij het toewijzen en leveren van zorg. GroenLinks wil dat de gemeente dit voortvarend oppakt en ruimte schept voor eigen verantwoordelijkheid en eigen keuzes. De gemeente is verantwoordelijk voor voldoende aanbod in de zorg voor ouderen, chronisch zieken en mensen met een lichamelijke beperking. Ook zal de gemeente moeten staan voor de kwaliteit van de zorg en zal er actief informatie gegeven moeten worden aan de mensen die het betreft. De indicatiestelling voor zorg staat nu nog ver van de mensen af. Hier ligt een kans om dit beter te regelen, met minder bureaucratie, bijvoorbeeld door eenvoudige indicaties volgens een versnelde standaardprocedure te doen.

Ouderen

Zeist kent een toenemend aantal ouderen. Voor deze groep zal een samenhangend beleid gevoerd moeten worden op het gebied van wonen, zorg, ontspanning en toegankelijkheid van voorzieningen dicht bij huis. GroenLinks denkt daarbij aan een ouderenadviseur, informatieloketten in de wijk en wellicht een ouderenraad waarin alle betrokkenen zoals ouderenorganisaties, mantelzorgers, artsen, thuiszorg , maatschappelijk werk en corporaties samen advies uitbrengen over de ouderenvoorzieningen in de wijken.

GroenLinks wil:
  • Een Eenvoudigere en minder bureaucratische indicatiestelling voor zorg;
  • Samenhangend ouderenbeleid op het gebied van wonen, recreeren en zorg.

Jongeren

Jongeren in Zeist die bij loket jeugdzorg aankloppen voor hulp kunnen vaak wel een intakegesprek krijgen, maar moeten daarna onacceptabel lang wachten op een vervolgtraject. GroenLinks wil dat de gemeente samen met de provincie iets gaat doen aan deze wachtlijsten.

GroenLinks wil:
  • Verkorten van de wachttijden bij loket jeugdzorg;
  • Samenwerking tussen de instanties die zich met jeugdbeleid en jeugdzorg bemoeien, zoals de leerplichtambtenaar, maatschappelijk werk, jongerenplatform, hulpverleningsinstanties. 

Vrijwilligerswerk

Zonder vrijwilligerswerk zou heel het sociale leven tot stilstand komen. Het belang van mantelzorgers, bestuurders van verenigingen, vrijwilligers in de sport en op andere terreinen mag niet onderschat worden. Ondersteunende subsidie op dit gebied is een hele effectieve besteding van ons belastinggeld. We krijgen daar heel veel voor terug. De nieuwe Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) zorgt ervoor dat er nog meer een beroep gedaanzal worden op vrijwilligers en mantelzorgers. Een nieuw aspect is dat er voor vrijwilligers een nieuwe situatie is ontstaan voor wat betreft de wettelijke aansprakelijkheid. Door voor alle vrijwilligersorganisaties de mogelijkheid van een collectieve verzekering aan te bieden, kan hieraan tegemoet worden gekomen.

GroenLinks wil:
  • Ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers

 

5. Natuur en milieu

Versterk de groene ruimte

Ruimte

Zeist is omringd door een groen gebied met waardevolle stukken natuur. Het buitengebied moet gezien worden als cultuur historisch landschap. Het Rijk schaft met de nieuwe Nota Ruimte bijna alle beschermende regels voor het open buitengebied af. Het is aan gemeenten om tegenwicht te bieden en het eigen onbebouwde gebied wel groen te houden. Kwetsbare buitengebieden zoals De Groene Driehoek dienen beschermd te worden tegen oprukkende bebouwing. De boerenvilla’s aan de Bunsinglaan hadden daar nooit mogen komen en ook de boerenhoeve aan de Tiendweg hoort niet in dit gebied. Uitbreiding van de woningbouw zal in eerste instantie binnen de bestaande bebouwde kom plaats moeten vinden. Door bouwlocaties slimmer en compacter te bebouwen kan het arsenaal woningen uitgebreid worden, zonder dat dit ten koste gaat van het groen. Dat kan door meervoudig grondgebruik zoals ondergronds parkeren en door, daar waar dat mogelijk is, hoger te bouwen.

GroenLinks kiest voor optimalisering van het gebruik van de grond binnen de bebouwde kom met behoud van groene zones in de woonomgeving, zoals het Sanatoriumbos. Het opnieuw herschikken van de openbare ruimte kan nodig zijn om de beschikbare grond beter te benutten. Een voorbeeld hiervan is de aanleg van kunstgrasvelden omdat die beter benut kunnen worden en er dus minder ruimte voor sportvelden nodig zijn.

Standpunten:
  • Bij het actualiseren van bestemmingsplannen wil GroenLinks groene gebieden groen houden en ecologische zones versterken;
  • Betere benutting van grond binnen de bebouwde kom door verantwoord hoger bouwen, dubbel grondgebruik en het gebruik van kunstgras op sportvelden;
  • GroenLinks wil ecologisch beheer van bermen en andere groenvoorzieningen;
  • Ook in het najaar de groenbak wekelijks ophalen om scheiding van afval te
  • stimuleren.

 Hart van de Heuvelrug

Er moeten voldoende mogelijkheden blijven om te recreëren en van de natuur te genieten, maar de gebieden die kwetsbaar zijn moeten daarbij ontzien worden. Zeist heeft een overeenkomst getekend over de ontwikkeling van het gebied tussen Zeist, De Bilt, Soest en Amersfoort, het zogenaamde Hart van de Heuvelrug. Doel is door uitruil van rode (bebouwde) gebieden en groene gebieden meer aaneengesloten natuur te krijgen. GroenLinks houdt de ontwikkelingen in dit gebied nauwlettend in de gaten. Het aanleggen van groene corridors is van belang omdat we de leefgebieden van veel dieren hebben versnipperd. We moeten deze corridors royaal uitvoeren, anders missen ze hun doel voor een aantal diersoorten.

Standpunten:
  • • De nu geplande groene corridors voor wild in het Hart van de Heuvelrug zijn te smal en moeten wat GroenLinks betreft ruimer;
  • • Waar mogelijk wil GroenLinks ecologische zones verantwoord inpassen of
  • doortrekken in de bebouwing, zoals bij de reeën-trekroute bij de Breul en de groene zone in Nijenheim.

Vliegveld Soesterberg

In de komende periode zullen er beslissingen worden genomen over het gebied van het vliegveld Soesterberg. Het vliegveld is niet meer nodig voor militair vliegverkeer en kan dus een nieuwe bestemming krijgen. GroenLinks wil het grootste deel terug geven aan de natuur en daarnaast enige (schone) bedrijvigheid en woningbouw mogelijk maken.

Milieu

Het is nodig om duidelijke keuzes te maken voor een beter milieu. Vooral klimaatsverandering en de extreem ongezonde luchtverontreiniging in grote delen van Nederland geven op dit moment reden tot zorg. Ook in Zeist ondervinden we de gevolgen van luchtverontreiniging en geluidshinder door het autoverkeer op de A28. Daarom heeft GroenLinks tegen de bouw van een kinderdagverblijf vlak bij de A28 gestemd. Scherp toezicht op de handhaving van milieunormen is noodzakelijk.

Op lokaal niveau kunnen we werken aan een beter milieu door:

  • Het maken van milieuvriendelijke systemen voor het afvoeren van hemel- en rioolwater;
  • Het bevorderen van energiezuinige woningen en schone bedrijven;
  • Het investeren in duurzame energie zoals het gebruik van zonnecellen.
  • Voorlichting over milieuvriendelijk gedrag aan de inwoners.

 GroenLinks wil:

  • Verlaging van de maximum snelheid op de A28 tot 80 km per uur. Dit moet de gemeente met kracht aanhangig maken bij de minister van VWS;
  • Bevorderen van bouwen van energiezuinige woningen met milieuvriendelijke materialen.
 

6. Het verkeer

Ruim baan voor fiets en openbaar vervoer

Openbaar vervoer, fietser en wandelaar

Bezuinigingen van het Rijk mogen niet leiden tot verschraling van het lokale openbaar vervoer. Het openbaar vervoer voor Den Dolder en Austerlitz schiet nu al tekort. We zullen ons hard maken voor gratis openbaar vervoer binnen Zeist voor 65 – plussers en minima door opname van het openbaar vervoer voor deze groep in de Zeist-pas. GroenLinks Zeist wil dat het vervoer op een duurzame manier vorm krijgt.

GroenLinks pleit voor openbaar vervoer van een goede kwaliteit met een hoge frequentie: 
  • Aansluiting op Randstad Rail voor het station Driebergen/Zeist;
  • Frequente bediening van het station Den Dolder;
  • Hoogwaardig busvervoer naar de stad Utrecht;
  • Een fijnmazig netwerk van busverbindingen tussen de verschillende wijken en het centrum met deze knooppunten;
  • Goede afstemming van aanvullend openbaar vervoer zoals taxi, regio-taxi en gehandicaptenvervoer op het reguliere openbaar vervoer. 
GroenLinks wil verder:
  • Ruim baan voor de fiets, met comfortabele, goed bewegwijzerde fiets- en wandelroutes, gunstige afstelling van verkeerslichten en meer ruimte voor fietsenstallingen, vooral bij Openbaar Vervoer -knooppunten. 

Het stationsgebied

Het station Driebergen- Zeist is dringend toe aan een opknapbeurt: het busstation moet beter, er moeten meer fietsenstallingen komen en er zal een beperkte uitbreiding van het aantal parkeerplaatsen nodig zijn. In de toekomst spelen er veel meer ontwikkelingen rond dit station. De mogelijke komst van het randstadspoor en de mogelijke uitbreiding van het station tot intercitystation kan een versterking worden voor het openbaar vervoer in de regio. De aanleg van de HSL (Hoge Snelheidslijn) vraagt om verbreding van het spoor. Het station moet dan nog verder aangepast worden. Sommige fracties in de raad willen een groot transferium maken van dit station, compleet met extra kantoren en een aftakking van de Odijkerweg naar de A 12, dwars door het buitengebied.

GroenLinks wil dit anders:

  • Om niet een te groot beslag te leggen op de groene omgeving zullen we ons inzetten voor meervoudig grondgebruik. Dus het station voor bus en trein, fietsenstalling en fietsverhuur en parkeren deels boven elkaar, deels onder de grond;
  • We vinden dat ter plekke niet meer kantoorfuncties moeten worden gerealiseerd; dit trekt nog meer autoverkeer aan;
  • Wel zijn we voorstander van hoogwaardig openbaar vervoer van het station naar kantoren in Zeist;
  • De spoorwegovergang moet ongelijkvloers worden. Het type kruising zullen we af laten hangen van de noodzakelijke milieu-effect rapportage. Een extra aftakking naar de A12 via de Odijkerweg is daarmee overbodig.

Beperkt en veilig autoverkeer

De groei van het (auto-) verkeer leidt tot een ongezondere en onveiliger leefomgeving; zeker voor kinderen. GroenLinks verzet zich tegen het klakkeloos vermeerderen van het aantal meters asfalt als oplossing voor bereikbaarheidsproblemen. Duurzaam veilig dient het uitgangspunt te zijn in de wijken: wij laten veiligheid en leefbaarheid prevaleren boven snelheid en maximale bereikbaarheid. GroenLinks kiest voor investering in openbaar vervoer, wandelaar en fiets en voor beperking van het autoverkeer. Verder pleit GroenLinks voor het autoluw maken van de plattelandswegen rondom Zeist.

GroenLinks pleit voor:

  • Het maken van bindende afspraken met bedrijven over vervoersmanagement;
  • Het beperken van de maximum snelheid in de wijken tot 30 Km per uur, behalve op een aantal daarop ingerichte wegen met een doorgaand karakter;
  • Autoluwe plattelandswegen, vooral tussen Bunnik, de Bilt, de Uithof en Zeist. 

7. Leren en recreëren

Iedereen doet mee

Onderwijs

Onderwijs is een recht voor iedereen. Onderwijs is een van de belangrijkste middelen om kansarmoede tegen te gaan. Het is van groot belang dat alles op alles gezet wordt om leerlingen 'aan boord' te houden. Uitvalpreventie, anti-spijbelmaatregelen en een opvangnetwerk voor vroegtijdige schoolverlaters zijn goede instrumenten daarvoor.

GroenLinks wil het ontstaan van bredescholen stimuleren en waar mogelijk verbeteren. De brede school vormt een onlosmakelijk onderdeel van een wijk en heeft een breder aanbod om de ontplooiing van kinderen te verbeteren en achterstanden te voorkomen. Projecten als ‘Opstap’ en ‘Pyramide’ zijn waardevol voor het voorkomen van taalachterstanden bij kinderen. GroenLinks wil ze voortzetten en vindt dat de gemeente er nog meer in zou kunnen investeren.

GroenLinks zal zich hard maken voor:

  • Het concept van de zogenaamde Brede School/Wijkschool. Dit concept moet verder worden uitgebouwd en ontwikkeld met de mogelijkheden van multifunctionele wijkcentra;
  • Een 'ketenaanpak' waarbij ouders, scholen, de leerplichtambtenaar, Jeugdzorg en andere betrokken instanties nauw samenwerken om vroegtijdige schooluitval te voorkomen. 

 Achterstandsleerlingen

Om eenzijdige achterstandsscholen te voorkomen, kan de gemeente een coördinerende rol spelen, bijvoorbeeld door bindende afspraken met scholen te maken over de verdeling van achterstandsleerlingen. Veel scholen in Zeist hanteren wachtlijsten. Door dubbelingen uit deze lijsten te halen kan er gewerkt worden aan een oplossing van deze problematiek.

GroenLinks zal zich hard maken voor:

  • Bindende afspraken met scholen om eenzijdige concentratie van achterstandsleerlingen te vermijden;
  • Een volwaardig beleid om achterstanden te bestrijden;
  • Afspraken met scholen over de wachtlijstproblematiek.

Volwassenen

Onderwijs voor volwassenen is belangrijk om mensen kansen te bieden. Dat geldt voor van origine anderstaligen, maar even zo goed voor de autochtone Zeistenaren. De gemeente dient het eigen educatiebudget zo te besteden dat mogelijkheden en kansen voor volwassenen die in hun jeugd minder kansen op goed onderwijs hebben gehad optimaal worden. Zij moeten actief gestimuleerd worden om zich te ontwikkelen. Dat kan door de educatie zoals het ROC die aanbiedt, maar ook door kleinschalig educatieaanbod dat in wijken, door sociaal- cultureel werk en via verenigingen wordt aangeboden. Activiteiten voor zogenaamde ‘oudkomers’, zoals taallessen en inburgeringscursussen, blijven van belang.

GroenLinks zal zich sterk maken voor:

  • Een breed aanbod aan volwasseneneducatie, waarin scholen, buurthuizen en andere organisaties samenwerken.

Sport, recreatie en cultuur

GroenLinks wil dat voorzieningen op het gebied van kunst, cultuur, sport en recreatie (zoals sportclubs, zwembad, muziekschool, buurthuizen) voor iedereen toegankelijk zijn en dat het aanbod gericht is op alle groepen van de samenleving.

Sport

Sport is leuk en ontspannend. Sport draagt ook bij aan de gezondheid van jong en oud. Sport helpt tenslotte kinderen en jongeren bij het ontwikkelen van allerlei vaardigheden. GroenLinks vindt dat er voldoende en betaalbare sportgelegenheid moet zijn, ook dichtbij in de buurt. We denken dan aan voldoende sportvelden en trapveldjes / kooien. Ook zijn we een warm voorstander van de kennismakingscursussen op dit gebied. De gemeente geeft steeds meer subsidies voor aparte projecten. Structurele subsidies voor verenigingen worden daarmee minder. GroenLinks vindt dat sterke sportverenigingen de basis vormen voor een gezonde sportsector in Zeist. Tot slot vindt GroenLinks dat het schoolzwemmen weer terug moet komen.

Cultuur

Kunst en cultuur zijn voor GroenLinks geen luxe maar horen bij het dagelijkse samenleven. Theatervoorstellingen, popconcerten, tentoonstellingen, eigen actieve kunstbeoefening, een brede bibliotheek en een toegankelijk gedocumenteerd verleden (zoals het gemeentearchief) zijn essentieel voor een maatschappij waarin mensen van verschillende leeftijden en verschillende afkomst met elkaar samenleven. Cultuur laat mensen anders naar elkaar kijken, zet aan om in debat te gaan en leert mensen elkaar te waarderen.

De Werkschuit, Muziekschool en Bibliotheek

GroenLinks is voorstander van een kleinschalig en divers cultureel basisaanbod in Zeist . Kunsteducatie op school maar ook na schooltijd legt daarbij de basis voor een actieve deelname aan (amateur-)kunst en een geïnteresseerd publiek. Dus geen gemakkelijke bezuinigingen op basis educatieve instellingen als bijvoorbeeld Werkschuit en Muziekschool.

De bibliotheek is een belangrijke basisvoorziening; als poort naar cultuur en voor laagdrempelige informatievoorziening en voorlichting over overheidsregelgeving. Voor dat laatste zou de gemeente de bibliotheek actiever kunnen gebruiken.

Kunst in Zeist

Zeist kent vele kunstenaars. Voordat de gemeente buiten haar grenzen kijkt voor opdrachten aan kunstenaars zou eerst binnen de grenzen van Zeist gekeken kunnen worden. Er is gebrek aan atelierruimte in Zeist. GroenLinks wil gebouwen die leeg staan een nieuwe kans geven als expositieruimte of atelier. Zeist heeft veel kunst in de openbare ruimte. GroenLinks pleit voor betrokkenheid van de buurtbewoners bij het kiezen van kunst in de openbare ruimte. Corporaties kunnen bij renovatie en herstructurering van wijken kunstenaars in de arm nemen om samen met bewoners de wijk een persoonlijke aankleding te geven.

De Peppel

Voor jongeren is er op cultureel gebied te weinig te beleven in Zeist. Het poppodium ‘De Peppel’ heeft regionale bekendheid, maar is beperkt in ruimte en aanbod. GroenLinks pleit voor een uitbreiding van het aanbod van De Peppel op het gebied van (multiculturele) jongerencultuur.

Cultuur historische monumenten in Zeist

GroenLinks wil zuinig zijn op cultureel historische monumenten in Zeist. Denk daarbij aan de historische landgoederen, het Slot, monumentale zichtlijnen zoals die tussen Wulperhorst en Blikkenburg, de oude waterwegen, de dieptetuin, industrieel erfgoed en woningen die op de gemeentelijke monumentenlijst staan.

GroenLinks wil zich sterk maken voor:

  • Meer openbare speel- en sportruimte voor jeugd en jongeren in de wijken;
  • Sport en cultuureducatie op school en na school door kennismakingscursussen, Kunstendagen en sportdagen, en betaalbare lesmogelijkheden na schooltijd;
  • Het schoolzwemmen weer invoeren;
  • Gezonde verenigingen voor amateurkunst in Zeist; betaalbare zalen voor amateuruitvoeringen;
  • Samenwerking tussen kunstenaars en bewoners bij kunst in de openbare ruimte;
  • Uitbreiding van het aanbod van De Peppel;
  • Bewaren van belangrijke (natuur- historische) monumenten.

8. Zeist in de wereld

De wereld houdt niet op aan de Zeister gemeentegrens. We worden steeds meer wereldburgers. Bedrijven worden groter en internationaler; televisie, goedkope vluchten en Internet maken onze leefwereld groter. Maar deze globalisering kent ook nadelen. De kloof tussen arm en rijk groeit. In het buitenlandbeleid van Nederland staan onze economische belangen te vaak voorop.

GroenLinks wil dat Nederland het voortouw neemt en probeert om de wereld veiliger en eerlijker te maken. Om dit te doen moet Nederland zich inzetten voor eerlijke handel en duurzame ontwikkeling. Gemeentes vormen in het realiseren van deze doelstellingen van internationale solidariteit een onmisbare schakel. De zusterrelatie met de Marokkaanse stad Berkane (samen met de gemeente Huizen, en onder auspiciën van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten) maakt duidelijk hoe Zeist kan bijdragen aan de ontwikkeling en kan leren van deze stad.

Een andere manier om op gemeentelijk niveau bij te dragen aan internationale solidariteit is door het stimuleren van verantwoord ondernemen en ethisch consumeren bij lokale bedrijven en bij consumenten. Zeist kan beginnen door kritisch te kijken naar haar eigen aanschafbeleid waar werkkleding, koffie en voedsel aangaat. Worden deze producten wel duurzaam geproduceerd zonder kinderarbeid, zonder schade aan producenten in ontwikkelingslanden en zonder schade aan het milieu? De gemeente moet het goede voorbeeld geven door een verantwoord en duurzaam aanschafbeleid. De gemeente kan bijdragen aan internationale solidariteit door aandelen in kredietverschaffing te kopen, de zogenaamde microkredieten. Deze kredieten stellen mensen in ontwikkelingslanden in staat om een onderneming op te zetten en op deze manier hun levensomstandigheden te verbeteren. 

Asielzoekers

Oorlog, honger en schending van mensenrechten zijn helaas de rauwe werkelijkheid in veel landen. Mensen vluchten vanwege tal van redenen. GroenLinks vindt dat vluchtelingen recht hebben op een respectvolle behandeling. Het zonder meer op straat zetten van (uitgeprocedeerde) asielzoekers is op geen enkele manier een oplossing. Vaak kunnen zij dan nergens terecht en gaan zwerven op straat, met alle gevolgen van dien. Het bieden van noodopvang blijft daarom noodzakelijk voor asielzoekers die nog een procedure hebben lopen, maar geen recht op opvang hebben. Tijdelijke opvang biedt mensen in elk geval ruimte om zich voor te bereiden op een volgende stap.

GroenLinks zal zich verzetten tegen:
  • Het meewerken aan uitzettingen als niet duidelijk is wat er met de betreffende persoon zal gebeuren;
  • Nachtelijke uitzettingen. Asielzoekers zijn geen criminelen die 's nachts van het bed gelicht moeten worden;
  • Het opsluiten van mensen in afwachting van hun uitzetting, alleen omdat ze geen verblijfspapieren hebben. 
Groen Links wil:
  • Ondersteuning van vluchtelingen bij het vinden van hun weg in Zeist wat betreft werk, opleiding en huisvesting;
  • De omstandigheden, waaronder mensen gedetineerd zitten in Camp Zeist, zo humaan en veilig mogelijk maken; voor zover dat in haar macht ligt, moet de gemeente hier zorg voor dragen.