Onlangs bracht GroenLinks raadslid Peter Spoelstra een bezoek aan Auschwitz.

Op verzoek van een nabestaandenorganisatie heeft Peter daar een persoonlijk verslag over geschreven.

 

 

Nooit meer Auschwitz.


Op 29 april heb ik een bezoek gebracht aan Auschwitz en Auschwitz II- Birkenau. Onbegrijpelijk waarmensen toe in staat zijn . Het leek eerst op veel drukte, maar al snel werd iedereen stil van wat erdaar allemaal gebeurd was. Je kon zelfs horen dat de vogels dit gebied meden.

Auschwitz is ooit gebouwd als kazerne voor het Poolse leger. Toen de Duitsers Polen bezetten is ereen strafkamp van gemaakt voor gewone misdadigers en voor allerlei tegenstanders van het derderijk, van monniken tot Russische krijgsgevangenen, van intellectuelen tot mensen die weerstand boden, van Homo’s tot Roma-zigeuners. Op het gevangenisuniform stond de code waarom mengevangen gezet was.
In het kamp ging het van kwaad tot erger. Foltermethoden werden ontwikkeld, er werd
uitgeprobeerd hoe ver ze konden gaan en hoe oproer kon worden voorkomen. Vernedering (metontmenselijking) en terreur waren de favoriete methodes. Als iemand uit de groep tijdens het werken geprobeerd had te ontsnappen, werd een hele groep bestraft. Uiteindelijk zelfs met dedoodstraf. Toen in 1941 werd besloten tot vernietiging van de Joden in Europa, werd de opgedane ervaring gebruikt om Auschwitz II (Birkenau) op te zetten als vernietigingskamp.

Fuikmethode.

De nazi’s beheersten de stapjestechniek. Als je mensen steeds stapjes laat maken zonder dat er een
weg terug is, eindig je met iets vreselijks als Auschwitz II.
Dat gebeurt bij “vrijwillige” SS-ers die tegen de Russen wilden vechten om uit hun eigen misère te
ontvluchten of gewoon omdat ze tegen het communisme waren zoals velen dat na de oorlog ook gedaan hebben. Hóe fout die keuze voor de oorlog was, weten we achteraf. Voor de mensen die toen die foute keuzes maakten was er geen weg terug. Velen maakten de volgende stap en steeds foutere keuzes. Afgestompt worden was ook voor de SS-er een deel van zijn “opleiding”.
De fuikmethode werd toegepast op de bevolkingen van Europa. De informatie werd gefilterd, de rechtelijke macht geselecteerd” en vervangen, raciale wetten geïntroduceerd (“voor Joden
verboden”. )
Hoe extremer de daden, hoe gewelddadiger de afdwingmethodes (zelfs terreurdaden zoals heledorpen uitroeien als waarschuwing) om er mee weg te komen.
De fuikmethodes werden ook gebruikt bij de vervolging van de Joden. Wat zou er mis zijn met deregistratie van Joden. Je bent toch trots op je achtergrond? Dat eerste stapje leek niet op waar het eindigde. Vervolgens ging het van dwang via vernedering en terreur naar moord door vergassing of uitputting en verhongering.

Nooit meer Auschwitz maar hoe?

Tegen zoveel geweld kun je niet snel op. Alleen in een vroeg stadium kun je mogelijk nog iets doen. Dan moet je de symptomen wel herkennen en erkennen.

• Niet alle landen met raciale wetgeving eindigen in massa vernietiging, toch moeten we daar
iets tegen doen. We hebben terecht tegen apartheid gestreden.

• Een leraar die een hele klas laat boeten voor het handelen van één van hen is daarmee nog
geen fascist. Maar toch deugt het niet.

• In Hongarije (waar zo’n 430.000 van de in Auschwitz vermoorde Joden vandaan kwamen)
worden de Roma weer gestigmatiseerd, de pers aan banden gelegd en niet welgevallige
rechters tot ontslag gedwongen. Is daarmee Hongarije een fascistisch land met elk risico
daaraan verbonden? Nog niet, maar de druk vanuit Europa is absoluut terecht!

• Ook in ons land lopen politici rond die vinden dat rechters die naar hun zin niet streng
genoeg straffen maar moeten opstappen en dat de omroep meer naar hun zin moeten
handelen. Zijn ze ook daarom zo tegen Europa?

• Problemen creëren en problemen uitvergroten zonder een oplossing aan te dragen is zó
herkenbaar uit de dertiger jaren dat we daar alert op moeten zijn en blijven.

We zijn allemaal minderheden, bijna overal! Wederzijds respect is de basis van een samenleving, ook als je het niet met elkaar eens bent.

4 mei

Ik heb het holocaust monument in Berlijn gezien en die van Boedapest, de schoentjes op de kade vande Donau en de boom met al die bladeren met namen van de omgebrachte Joden. Dat deed me al veel.
Maar door mijn bezoek aan Auschwitz is 4 mei voor mij nooit meer hetzelfde.

 

 

4 mei 2012, Peter Spoelstra