In het verleden kon de gemeenteraad met de winsten van grond exploitaties voorzieningen aanleggen zoals wegen. Vanaf 2013 mocht dat niet meer, de grond exploraties moesten budgettair neutraal zijn. Voor het aanleggen van voorzieningen moest de gemeente eerst sparen. De gemeenteraad richtte een fonds op: het reserve integrale ontwikkeling Zeist afgekort RIOZ. Voor de voeding van en onttrekking aan het fonds stelde de raad regels op.

De verduurzaming van Flat 11 in Kerckebosch werd bijvoorbeeld betaald met geld uit het fonds. Het kan gebruikt worden om maatschappelijke ontwikkelingen te versnellen of om achterstanden in te lopen. De raad besluit wat ermee gebeurt, het is zogezegd een fonds van de raad. Er is ook behoorlijk veel geld mee gemoeid. Zo’n 30 miljoen euro.

Het college heeft in 2023 het RIOZ laten evalueren en de conclusies en aanbevelingen zijn in januari door de Raad aangenomen.

Uit de evaluatie bleek dat het fonds in de afgelopen jaren minder gebruikt was en dat raadsleden onvoldoende bekend waren met het fonds. Ook bleek dat de verantwoording van bestedingen en de stortingen te wensen overliet. De controle van het fonds zou strakker geregeld moeten en de verantwoording van het onttrekken en voeden van het fonds zou in de jaarrekening opgenomen moeten worden.

Discussie in de raad ging over wat de definitie van maatschappelijke opgave is en hoe de meerwaarde van het maatschappelijk effect te meten is. Met andere woorden kunnen de voorwaarden voor de besteding van het geld aangepast worden aan nieuwe visies en actuele problemen.

In het voorjaar gaat de raad zich daarover buigen en zal dan aan het College voorwaarden meegeven zodat er bij de bespreking van de kadernota voorstellen liggen voor bestedingen uit het RIOZ. Het is incidenteel geld dat ingezet kan worden voor maatschappelijke opgaven met een meerjarige betekenis. Het is zeker niet alleen bedoeld voor harde voorzieningen, maar kan ook besteed worden aan investeringen in mensen. Zolang de samenleving er rendement van ondervind.

De volledige evaluatie vindt u hier: Reflectie (raadsinformatie.nl)